آشنایی با کاربردهای فیبرواسکن کبد
کبد یکی از بزرگ ترین و مهم ترین ارگانهای بدن است. این عضو بدن، از پروتئینها و کلسیمها در هضم و دستگاه گوارش استفاده میکند. کبد کمک میکند غذایی که خورده میشود، به انرژی تبدیل شود و به کمک طحال، مانند یک فیلتر عمل میکند که زبالههای مضر را فیلتر و دفع می کند. اگر کبد شما بیمار شود، ممکن است عملکردش دچار اختلال شود. در ادامه این مطلب سایت دکتر فاطمه کرمی متخصص رادیولوژی و بیوپسی سینه اصفهان به بررسی کاربردهای فیبرواسکن کبد خواهیم پرداخت.
اگر علائم اختلال کبدی را تجربه میکنید، ممکن است پزشک برای بررسی بیشتر، تست فیبرواسکن کبد را انجام دهد. دستگاه فیبرو اسکن مقدار سختی کبد و یا به عبارتی فیبروز را اندازه گیری می کند. این دستگاه با استفاده از امواج اولتراسوند مقدار شدت فیبروز و سیروز را مشخص می کند. پزشک می تواند در بسیاری از موارد فیبرواسکن را جایگزین بیوبسی کند. در انجام این تست CAP که یک فاکتور برای تشخیص میزان چربی سلول های کبدی است اندازه گیری می شود. این تست می تواند به صورت دقیق و منحصر به فرد کبد را ارزیابی کند.
مطالعه بیشتر : کاربرد انواع رادیولوژی
تعریف فیبرو اسکن کبدی
فیبرواسکن روشی غیر تهاجمی، سرپایی، ارزان، آسان برای تخمین درجه آسیب کبدی، پایش پیشرفت و یا بهبودی، پیش آگهی و راهنمایی در انتخاب درمان بخصوص در هپاتیتهای مزمن به کار برد. دستگاه فیبرواسکن با استفاده از امواج لرزشی ماورای صوت میزان سختی بافت کبد را اندازهگـــیری میکند. در این روش یــــک موج ۵۰ هـرتزی از یک مـوج ســاز که در ســر یک اهرم (پــــروب) مــاورای صـــوت (قرار گرفته در فضای بین دندهای مجاور کبد) تولید میشود، وارد کبد شده و سرعت انتقال آن بر حسب متر بر ثانیه اندازه گیری میشود. این عـدد در مـعادلهای تـبدیل به شـاخص ســـختی کـبد(Liver stiffness) برحسب کیلو پاسکال میشود. به کل این فرآیند الاستوگرافی با استفاده از ماورای صوت میگویند.
علل بروز اختلال در عملکرد کبد
- ابتلا به هپاتیت B و C
- سموم غذایی
- مصرف انواع داروهای خوراکی مانند قرص ضد بارداری
- فعال شدن غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن
- مصرف کافئین، سیگار، الکل
- عدم مصرف پروتئین، پرکربوهیدرات
- مصرف بعضی افزودنی های مواد غذایی
برخی از علائم بیماری کبدی
نشانههای اختلال کبدی عبارتند از:
- ضعف
- خستگی یا از دست دادن انرژی
- کاهش وزن
- زردی (پوست زرد و چشم)
- جمع شدن مایع در شکم
- ادرار تیره یا مدفوع روشن
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- درد شکم
- کبودی یا خونریزی غیر طبیعی
کاربردهای فیبرواسکن
فیبرواسکن در اصل برای ارزیابی شدت زخم کبد، یا به بیان دیگر مرحله بیماری، کاربرد دارد. تست فیبرواسکن برای ارزیابی وضعیت بیماران مبتلا به بیماری مزمن کبد، برای مثال هپاتیت سی مزمن، هپاتیت بی مزمن، کبد چرب الکلی و کبد چرب به کار برده میشود. مفهوم اصلی که تفسیر نتایج اسکن بر آن مبتنی است این است که هر چه بافت همبند و فاسد شده بیشتر باشد، کبد سفتتر میشود. نتایج اسکن در موارد زیر کاربرد دارد:
ارزیابی شدت آسیب کبدی
- نظارت بر پیشرفت یا پسرفت بیماری با استفاده از اندازهگیریهای دورهای
- اطلاع از پیشآگهی و مدیریت آتی بیماری، برای مثال تعیین روش درمان مناسب
تماس با دکتر فاطمه کرمی متخصص رادیولوژی اصفهان
مزیت های فیبرو اسکن کبد
از مهم ترین مزایایی که می توان برای این روش تشخیصی یعنی فیبرواسکن نام برد موارد زیر هستند:
- غیر تهاجمی بودن فیبرو اسکن در روند تشخیص
- انجام فیبرو اسکن بدون نیاز به بی حسی
- روشی سرپایی و بدون نیاز به بستری شدن
- با این روش بخش های گسترده و مهمی از کبد را می توان مورد بررسی قرار داد.
- در کوتاهترین زمان این روند تشخیصی انجام می شود و زمان زیادی از شما نخواهد گرفت.
- امکان تکرار تست در صورت نیاز
- هزینه ای که برای انجام این روش تشخیصی دریافت می شود مقرون به صرفه است.
نحوه انجام فیبرواسکن کبد
بیمار به پشت میخوابد، پزشک، پروب اولتراسوند را روی پوست بالای کبد قرار میدهد. هر بار که پروب موج ارتعاشی تولید میکند، بیمار ضربه ملایمی را حس میکند. تست فیبرواسکن حدود ده دقیقه طول میکشد و کمترین ناراحتی برای بیمار ایجاد نمیکند..