کلسیفیکاسیون عروق پستان در ماموگرافی
هدف : ارزیابی شیوع کلسیفیکاسیون های عروق پستان (BAC) در بیماران تحت غربالگری رایج ماموگرافی به منظور ارزیابی ارتباط BAC با ریسک فاکتورهای قلبی- عروقی، کلسیفیکاسیون‌های عروق کرونری و بیماری‌های عروق کرونری در آنژیوگرافی توموگرافی کامپیتری یا همان سی تی آنژیو (CCTA)
غربالگری ماموگرافی به طور گسترده برای تشخیص زودهنگام سرطان سینه با بازدهی۷۰% در بین زنان ۵۰ الی ۷۰ ساله به کار می‌رود. سرطان سینه یکی از دلایل مهم مرگ و میر؛ و مسئول مرگ ۷% از بیماران سرطانی می‌‍باشد. اگرچه در سراسر جهان میزان مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی بیش از دو برابر میزان مرگ و میر در اثر سرطان سینه است.
با توجه به تفکیک جنسیتی، ریسک فاکتورهای ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی مانند یائسگی، pre-eclampsia با در نظر گرفتن سایر ریسک فاکتورهای شایع نظیر فشار خون، دیابت بارداری و استعمال دخانیات برای زنان بسیار قابل پیش بینی‌تر از مردان هستند. همچنین احتمال بیشتری دارد که زنان به دردهای قفسه سینه آتیپیک مبتلا شوند. بررسی این موضوع به زنان زیر ۵۵ سال اختصاص دارد که با توجه به دستورالعملهای فعلی حداقل یک دوره ماموگرافی غربالگری را انجام دادهاند.
شناسایی کلسیفیکاسیون عروق پستان با غربالگری ماموگرافی و مطالعات متا آنالیز به منظور شناسایی شیوع سرطان پستان در برنامه‌های غربالگری؛ ۱۲.۷% می‌‍باشد. برخلاف کلسیفیکاسیون اینتیمال ناشی از بیماری‌های عروق کرونری، کلسیفیکاسیون‌های عروق کوچک پستان یا آرتریولهای کوچک آن به خوبی در ماموگرافی نشان داده میشوند.
با توجه به مطالعات کوهورت گستردهای که بر اساس غربالگری ماموگرافی انجام شده است، کلسیفیکاسیون عروق پستان با ریسک فاکتورهای بیماری‌های قلبی- عروقی، تظاهرات بالینی این بیماریها و افزایش شانس خطر مرگ و میر ناشی از آنها مرتبط هستند. هرچند که تا به امروز مطالعات کمی به بررسی ارتباط کلسیفیکاسیون‌های عروق پستان و جنبه های توموگرافی کامپیوتری (CT) بیماری‌های عروق کرونری پرداختهاند.
در مطالعه اخیر که بر روی جمعیت اهالی اسکاتلند صورت گرفته است، توموگرافی کامپیوتری Scottish از بافت قلب (SCOT-HEART) انجام شده است که در حقیقت کارآزمایی کنترل شده رندومی است که به استفاده از سی تی آنژیوگرافی عروق کرونری در بیماران مشکوک به بیماری‌های عروق کرونری میپردازد. این روش مشخص می‌کند که استفاده از سی تی آنژیو (CCTA)؛ تشخیص و مدیریت بیماران را تغییر میدهد. این تغییر موجب شناسایی انفارکتوس میوکارد مرگبار و غیر مرگبار میشود و بازدهی را بهبود میبخشد.
در این مطالعه SCOT-HEART، شیوع کلسیفیکاسیون عروق پستان در بیمارانی که به صورت روتین ماموگرافی انجام میدادند ارزیابی شد و ارتباط آن با ریسک فاکتورهای قلبی- عروقی، کلسیفیکاسیون‌های عروق کرونری و بیماری‌های عروق کرونری در سی تی آنژیو تخمین زده شد.
مواد و روشها
در مطالعه SCOT-HEART که قبلا داده‌های آن در دیتابیس ClinicalTrials.gov با شماره NCT01149590 به چاپ رسیده بود، هیچ بررسیای بر روی تصاویر ماموگرافی بیماران انجام نگرفته بود.
در این مطالعه از ۴۱۴۶ بیماری که به دلایل متعددی اعمم از وجود علائم مشکوک به بیماری‌های قلبی به مراکز درمانی مراجعه کرده بودند، ۲۰۷۳ نفر به طور رندوم کاندید CCTA شدند که از این تعداد ۱۷۷۸ بیمار آزمون CCTA را انجام دادند. در نهایت ۴۰۵ بیمار زن در این مطالعه شرکت داده شدند که تحت هر دو تست CCTA و ماموگرافی قرار گرفته بودند. ماموگرامها بر روی سیستم آرشیو تصاویر الکترونی (PACS) قرار گرفته بودند.
همچنین از سیستم نمره دهی ASSIGN برای تعیین ریسک بیماری‌های قلبی- عروقی بیماران استفاده شد. این نمرهدهی با در نظر گرفتن نژاد اسکاتلندیها و سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری‌های قلبی- عروقی در کنار ریسک فاکتورهای ابتلا به آن تعبین شده بود.
بررسی ماموگرامهای دیجیتال به صورت یکسو کور نسبت به نتایج سی تی آنژیوگرافی یا سایر فاکتورهای کلینیکی انجام گرفت. آنها توسط حداقل دو الی سه رادیولوژیست آموزش دیده با استفاده از پارامترهای مشاهده استاندارد در یک ایستگاه کاری PACS مورد بررسی قرار گرفتند