راهی برای سرعتبخشیدن به فرایند ساخت و عرضهی واکسن وجود دارد؟
بهطورکلی، فشردهسازی جدول زمانی مذکور برای ساخت واکسن کرونا بسیار دشوار است. کسی دوست ندارد محصول ناکارآمدی تولید کند که بهجای حل بحران، موجب گستردهترشدن آن شود. ساخت واکسن چنان هزینهبر و پرخطر است که بیشتر شرکتهای داروسازی اصلا تمایلی به انجام این کار ندارند.
امروزه، تجارت واکسن بهطور عمده دراختیار چهار شرکت، فایزر، مرک، گلاکسواسمیتکلاین و سانوفی است. ازآنجاکه این شرکتها ظرفیت لازم برای مبارزه با همهگیری جهانی را دارند، باید متقاعد شوند این کار ارزش دارد.
کووید ۱۹ ممکن است درحالحاضر شرایط مطمئنی برای ساخت واکسن بهنظر برسد؛ اما شیوعها پیشبینیناپذیر هستند. سارس چهار ماه پس از ایجاد وحشتی جهانی ناپدید شد. شرکتهایی که توسعهی واکسن را آغاز کرده بودند، بهعلت نبود بیمار کافی مجبور شدند آزمایشهای خود را رها کنند. علاوهبراین، وقتی ضرورت از بین میرود، بودجهی دولت و علاقهی صنعت داروسازی نیز ناپدید میشود. کسی نمیخواهد محصولی تولید کند که استفاده نمیشود.
مشکل بالقوه در فرایند ساخت واکسن
پیتر هوتز، پژوهشگر حوزهی واکسن و معاون دانشکدهی ملی پزشکی گرمسیری در کالج پزشکی بیلور میگوید عامل دیگری وجود دارد که موجب میشود توسعهی واکسنی علیه کووید ۱۹ دشوار شود. این پدیده چیزی است که «تقویت ایمنی» نامیده میشود. در دههی ۱۹۶۰، دانشمندان مؤسسهی ملی بهداشت در حال کار روی واکسنی علیه ویروس سینسیشیال تنفسی (RSV) بودند. این ویروس، ویروسی بسیار مسری و علت بیشتر سرماخوردگیهای نوزادان و کودکان نوپا بود.
در طول کارآزماییهای بالینی، برخی از کودکانی که واکسن را دریافت کردند، هنگامیکه بهطورطبیعی گرفتار RSV شدند، بهشدت بیمار شدند. واکسن موجب ایجاد پاسخ ایمنی بیشازحدی شده و آسیبهای شدیدی به بدن آنها وارد کرده بود. دراثر این اتفاق، دو کودک از دنیا رفتند.
چند دهه بعد، زمانیکه سارس ظاهر شد، پژوهشگران مختلفی ازجمله هوتز کار روی توسعهی واکسن را آغاز کردند. بااینحال در آزمایشهای اولیه روی حیوانات آزمایشگاهی به مشکل برخوردند. سلولهای ایمنی حیوانات در حال حمله به ریههای آنها بودند و آسیبهایی ایجاد کردند که دربارهی کارآزماییهای RSV توضیح داده شد. هوتز درمورد امکان بروز چنین اتفاقی دربارهی ویروس کرونا هشدار میدهد.
گروه او که شامل پژوهشگرانی از مرکز خون نیویورک است، برای تهیهی واکسنی علیه سارس بهجای تولید کل پروتئین اسپایک، تنها قطعهی کوچکی از آن را ساختند؛ قطعهای که درواقع به سلولهای انسانی متصل و ناحیهی اتصال گیرنده نامیده میشود. واکسن اولیهی آنها نتوانست سرمایهای جذب کند و تولید شود؛ چراکه شیوع سارس بهپایان رسیده بود؛ اما اکنون، این گروه در حال تأمین بودجهی آزمایش انسانی این واکسن هستند که از اواسط دههی ۲۰۰۰ در فریزری در تگزاس نگهداری میشود.
از آنجا که ویروس عامل کووید ۱۹ برای حمله به سلولهای ریه از همان گیرندهای استفاده میکند که ویروس سارس نیز از آن بهره میبرد، آنها معتقدند این واکسن ممکن است قدری محافظت دربرابر ویروس فراهم کند.